Bebeklerde ateş, birçok nedenden dolayı meydana gelebilir. En yaygın nedenleri arasında enfeksiyonlar, diş çıkarma süreci ve aşılama gibi durumlar yer almaktadır. Belirtileri arasında ateş yükselmesi, halsizlik, iştah kaybı ve huzursuzluk yer almaktadır. Tedavi seçenekleri arasında ilaçsız yöntemler ve ilaçlı tedavi yer alır. Yüksek ateşin altında yatan bir ciddi hastalık ihtimalini göz önünde bulundurarak, doktor tavsiyeleriyle tedavi edilmelidir. Ayrıca, bebeklerin ateşli hastalıkları önlemek için aşılama gibi önlemler alınmalıdır.
Ateşin Nedenleri
Bebeklerde ateşin nedenleri birçok faktöre bağlı olabilir. En yaygın nedeni, vücutla savaşan bir enfeksiyondur. Ayrıca sıcak havalarda veya fazla giyinmeden kaynaklanan yüksek vücut sıcaklıkları da ateşe neden olabilir. Ayrıca diş çıkarma veya aşılama sonrası da ateş görülebilir. Ateş ayrıca bazı ciddi hastalıkların da belirtisi olabilir. Bu nedenle ateşin nedeni mutlaka tespit edilmelidir.
Ateşin Belirtileri
Bebeklerde ateş, vücut ısısının normalden yüksek olması sonucu ortaya çıkan bir belirtidir. Ateşin belirtileri arasında bebekte huzursuzluk, gıybet, iştahsızlık, ağız yoluyla beslenmede güçlük, uykusuzluk, kusma, ishal, öksürük ve burun akıntısı yer alır. Bunlar, bebeklerde birçok farklı hastalığın belirtileri olabileceği için doktora başvurulması gerekmektedir.
Bununla birlikte, bebeklerde ateş, bazı durumlarda hiçbir belirti göstermeden de ortaya çıkabilir. Bu nedenle, bebeklerin sık sık kontrol edilmesi gerekmektedir. Eğer vücut sıcaklığı 38°C’nin üzerindeyse, bebeklerde ateş olduğu düşünülmektedir.
- Ateşi olan bebeklerde titreme veya kalp atışlarında hızlanma, acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi belirtilerdir.
- Bir diğer önemli belirti ise bebeğin nefes almakta güçlük çekmesidir. Bu, bebeğin solunum yolu enfeksiyonuna sahip olduğunu gösterebilir.
Ateş Ölçümü
Bebeklerde ateşin belirlenmesi için ateş ölçümü yapılması gerekir. Ölçüm yaparken, bebeğin kulak, rektum veya ağız bölgelerinden biri tercih edilebilir. Ancak, ağız yoluyla ölçüm yapılırken bebeğin ağzının kapalı tutulması zor olabilir ve tam ölçüm alınamayabilir, bu nedenle en doğru ölçüm rektal yoldan yapılır. Rektal ölçüm yapılırken, bebeğin yüzüstü uzanması ve diğer bacaklarının bükülmesi gerekir.
Ayrıca, bebeğin kulak bölgesinden ölçüm yapmak için kulak termometresi kullanılabilir, ancak doğru ölçüm yapmak için bu ölçümün doğru şekilde yapılması gereklidir. Bunun için kulak termometresinin nasıl kullanılacağına dikkat edilmelidir.
Bebeklerde Yüksek Ateşin Riskleri
Yüksek ateş, bebeklerde çok ciddi sorunlara neden olabilir. Bebeklerde yüksek ateşin olası riskleri şunlardır:
- Nöbetler, solunum ve kalp problemleri gibi ciddi yan etkiler
- Dehidrasyon ve beslenme zorlukları
- Bazı virüslerin neden olduğu beyin enfeksiyonları, özellikle bebekler için tehlikelidir
- Bazı bakteriyel enfeksiyonlar, septisemi (kan enfeksiyonu) gibi ciddi hastalıklara neden olabilir
Eğer bebeğiniz yüksek ateş, özellikle 38°C’nin üzerinde bir sıcaklığı varsa, hemen doktorunuza başvurun. Doktorunuz, bebeğinizin vücut sıcaklığına sebep olan nedeni belirlemek için muayene yapacaktır.
Ateş Nasıl Tedavi Edilir?
Bebeklerde ateş, çoğu zaman bağışıklık sisteminin bir reaksiyonudur ve genellikle kendiliğinden düzelir. Ancak, ebeveynler çocuklarının rahatlamasını sağlamak için bazı ilaçlar ve önlemler alabilirler.
İlaçsız tedavi yöntemleri arasında uygun sıvı alımı, hafif giysiler giymek, serin bir odada kalmak, yatış pozisyonunu değiştirmek ve sıcak bir banyo yapmak yer alır.
İlaçlı tedavide ise bebeklere ateş düşürücü ilaçlar verilebilir. Ancak, bu ilaçların yan etkileri olabilir, bu nedenle doktor önerisi olmadan kullanılmamalıdır.
Birçok durumda, ateşli bir hastalık teşhisi koymak için bir doktora başvurmak gerekebilir. Ayrıca, bazı durumlarda, bebekler hastaneye yatırılarak daha agresif tedavi yöntemleri uygulanabilir.
- Bebeklerde ateşin tedavisi özetle şu şekildedir:
- İlaçsız tedavi: uygun sıvı alımı, hafif giysiler giymek, serin bir odada kalmak, yatış pozisyonunu değiştirmek ve sıcak bir banyo yapmak.
- İlaçlı tedavi: ateş düşürücü ilaçlar. Ancak, bu ilaçlar doktor önerisi olmadan kullanılmamalıdır.
- Bazı durumlarda doktora başvurmak ve hastaneye yatmak gerekebilir.
İlaçsız Tedavi Yöntemleri
Ateşli bebeklerde, ilaçsız ateş düşürme yöntemleri uygulanabilir. Bunlar arasında;
- Bol su içirilmesi
- Bebeklerin sulu gıdalardan tüketmesi
- Bebeklere hafif kıyafetler giydirilmesi
- Beyaz sirke ve su ile yapılan ılık banyolar
- %100 pamuktan yapılmış soğuk kompresler
Bu yöntemler ateşin düşürülmesine yardımcı olabilir ancak doktorun önerilerinden önce kullanılmamalıdır.
İlaçlı Tedavi
Bebeklerde ateş, ateş düşürücü ilaçlarla tedavi edilebilir. Ancak doğru doz ve ilaç seçimi önemlidir. Parasetamol ve ibuprofen çoğu durumda güvenli kabul edilir. Aspirin kullanımı özellikle viral enfeksiyonlarla birlikte Reye sendromu riski nedeniyle bebeklerde önerilmemektedir. Hangi ilacın kullanılacağı konusunda doktor önerileri dikkate alınmalıdır.
Hangi Durumlarda Doktora Gidilmelidir?
Bebeklerde yüksek ateşin altında ciddi bir hastalık yatabilir, bu nedenle belirli durumlarda doktora başvurmak gerekebilir. Ateşi 6 aydan küçük bebeklerde ölçtüğünüzde 38°C’nin üzerinde ise, 6 aydan büyük bebeklerde ise 39°C’nin üzerinde ise doktorunuza başvurun. Ayrıca bebeğinizde aşırı halsizlik, solunum güçlüğü, kusma, karın ağrısı, ishal veya ciltte döküntü gibi başka semptomlar varsa mutlaka doktorunuza başvurun.
Ateş Önleme Yöntemleri
Bebeklerde ateşli hastalıklardan kaçınmak için birkaç önlem alınabilir. Özellikle soğuk algınlığı, grip gibi hastalıkların yaygınlaştığı kış aylarında daha çok dikkat edilmesi gerekmektedir:
- Bebeklerin aşı takvimi eksiksiz bir şekilde uygulanmalıdır
- Bebeklerin sağlıklı ortamda yaşaması sağlanmalıdır
- Bebeklerin beslenme durumlarına dikkat edilmelidir
- Bebeklerin yeterli ve düzenli uyku almaları sağlanmalıdır
- Eller düzenli olarak yıkanmalıdır
- Bebeğinizi kalabalık yerlerden mümkün olduğunca uzak tutun
Ancak hepsinden önemlisi, bebeğinizde ateşli bir hastalık belirtisi var ise doktorunuza başvurmanız gerekmektedir.